Matribhumisamachar
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਬ੍ਰਿਕ – ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਮੈਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ, ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐੱਨਏਬੀਆਈ), ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਐਂਡ ਅਪਲਾਈਡ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ (ਸੀਆਈਏਬੀ), ਮੋਹਾਲੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਰਲੇਵਾਂ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾ “ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰਨ” ਅਤੇ “ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ” ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉੱਚ-ਉਪਜ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ, ਟਿਕਾਊ ਬਾਇਓਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਮੁੱਲ-ਵਾਧਾ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖੇਤੀ-ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਬਾਇਓਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ 28 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਬਾਇਓਨੈਸਟ ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਬਾਇਓਮੈਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਬ੍ਰਿਕ-ਨਬੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿਖੇ ਬਾਇਓਨੈਸਟ ਬ੍ਰਿਕ-ਨਬੀ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨਗੇ। ਬਾਇਓਨੈਸਟ ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਦਮਤਾ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਕੇ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ। ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੇਂਦਰ ਉੱਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਸਲਾਹਕਾਰ, ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਦਲਾਅਕਾਰੀ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।
ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣਾ
ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤਬਦੀਲੀ, ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਬਾਇਓਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੈਕਟਰ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਹੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓ ਖਾਦਾਂ, ਬਾਇਓ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ, ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮਾਲੀਏ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ, ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਆਊਟਰੀਚ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕਰੇਗੀ।
ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ
ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਦਾ ਟੀਚਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਕੇ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ-ਭੋਜਨ ਹੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਇਓਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਖੇਤੀ-ਭੋਜਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਿਰਜਣ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ “ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ” ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨਵੇਂ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਵਿਖੇ ਵਿਕਸਿਤ ਬਾਇਓਮੈਨਿਊਫੈਕਚਰਿੰਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਗੇ।
ਸਕੱਤਰ, ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ; ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਬ੍ਰਿਕ-ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ।
ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਵੇਰਵਾ: 28 ਅਕਤੂਬਰ, 2024; ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਕੈਂਪਸ, ਸੈਕਟਰ-81, ਮੋਹਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐੱਨਏਬੀਆਈ), ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 18 ਫਰਵਰੀ, 2010 ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਹਿਲਾ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ-ਭੋਜਨ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਕੋਲ ਗਿਆਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਦਲਾਅਕਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨੋਡਲ ਸੰਸਥਾ ਬਣਨ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੈ ਜੋ ਐਗਰੀ-ਫੂਡ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐੱਨਏਬੀਆਈ ਦਾ ਮੁੱਖ ਖੋਜ ਫੋਕਸ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਫੂਡ ਐਂਡ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਲ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੌਜੀਕਲ ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਹੱਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ।
ਇੱਥੇ ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ: https://nabi.res.in/
ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਅਤੇ ਅਪਲਾਈਡ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸੈਂਟਰ ਆਫ਼ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਐਂਡ ਅਪਲਾਈਡ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ (ਸੀਆਈਏਬੀ),
ਸੈਂਟਰ ਆਫ਼ ਇਨੋਵੇਟਿਵ ਐਂਡ ਅਪਲਾਈਡ ਬਾਇਓਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ (ਸੀਆਈਏਬੀ), ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਮੁੱਲ-ਵਾਧਾ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਪੱਤਰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ‘ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰਨ’ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਅਨੁਰੂਪ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ:
ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਿਸਰਚ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਕੌਂਸਲ
ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਬੀਟੀ) ਦੀਆਂ 14 ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਟੈਕ ਖੋਜ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿਖਰਲੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੁਸਾਇਟੀ, ਜਿਵੇਂ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਕੌਂਸਲ (ਬ੍ਰਿਕ) ਦੇ ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬ੍ਰਿਕ ਸੋਸਾਇਟੀ ਨਵੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਪੁਨਰਗਠਨ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਐੱਸ ਅਤੇ ਟੀ) ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਇਕਸਾਰ ਕਰਨਾ, ਬੋਲਡ ਗਲੋਬਲ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਐੱਸ ਅਤੇ ਟੀ ਦੀ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ, ਕਾਰਜਬਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ; ਇਮਰਸ਼ਨ ਅਧਾਰਤ ਪੀਐੱਚਡੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਕ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।
