ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ એગ્રિકલ્ચરલ રિસર્ચમાં કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોની નિમણૂકોમાં ગેરરીતિઓનો આરોપ પાયાવિહોણો: આઇસીએઆર

આ કેટલાક સમાચારોના સંદર્ભમાં છે જે 27.12.2024ના રોજ મીડિયાના કેટલાક વિભાગોમાં પ્રકાશિત થયા હતા, જેમાં “આઇસીએઆરમાં કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોની નિમણૂકોમાં ગેરરીતિઓ અને તેમાં તપાસની માંગ”નો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો.

ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ એગ્રિકલ્ચરલ રિસર્ચ (આઇસીએઆર) ભારત સરકારના કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલયના કૃષિ સંશોધન અને શિક્ષણ વિભાગના નેજા હેઠળ કૃષિ સંશોધન, શિક્ષણ અને વિસ્તરણ પ્રવૃત્તિઓનું નેતૃત્વ કરતી અગ્રણી વૈજ્ઞાનિક સંસ્થા છે. આઇસીએઆરનું સંચાલન તેના પોતાના નિયમો અને પેટા-કાયદાઓ દ્વારા થાય છે અને કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી આઇસીએઆરના પ્રમુખ છે.

આઇસીએઆર આવા પાયાવિહોણા આક્ષેપો સામે સખત વાંધો ઉઠાવે છે જે માત્ર તથ્યપૂર્ણ રીતે ખોટા નથી, પરંતુ તે ખૂબ ભ્રામક પણ છે. હકીકતમાં, તાજેતરની તમામ ભરતીઓ સક્ષમ સત્તામંડળ દ્વારા યોગ્ય રીતે મંજૂર કરવામાં આવેલી મોડેલ લાયકાતો અનુસાર ચુસ્તપણે કરવામાં આવી છે. ઇન્ડિયન એગ્રિકલ્ચરલ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (આઇએઆરઆઈ), નવી દિલ્હીના ડિરેક્ટરના પદ માટે આવશ્યક લાયકાત (ઇક્યુ)માં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી કારણ કે ઇક્યુમાં અગાઉ સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો અને જૂન 2024માં નિવૃત્ત થયેલા આઇએઆરઆઈ, નવી દિલ્હીના અગાઉના ડિરેક્ટર (ડો. એ. કે. સિંઘ)ની નિમણૂક 2019માં તે જ લાયકાતો સાથે કરવામાં આવી હતી જેની વર્તમાન ભરતી પ્રક્રિયા માટે જાહેરાત કરવામાં આવી છે. હકીકતમાં છેલ્લાં પાંચ વર્ષમાં આઇસીએઆરની કોઈ પણ વૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ માટે ઇક્યુમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. આઇએઆરઆઈ ડિરેક્ટરની સ્થિતિ માટેની વર્તમાન જાહેરાતને વિકૃત તથ્યો સાથે ખોટી રીતે ઉલ્લેખ કરવામાં આવી હોવાથી તેને ક્યારેય અમાન્ય જાહેર કરવામાં આવી ન હતી. તેથી, જેમ કે, આક્ષેપ મુજબ કોઈ પ્રક્રિયાગત ક્ષતિઓ નથી. એવું લાગે છે કે કેટલાક અસંતુષ્ટ તત્વો બિનજરૂરી રીતે ગવર્નિંગ બોડી (જીબી)ના સભ્યને તેમના પોતાના સ્થાપિત હિતો માટે ગેરમાર્ગે દોરવા માટે અફવાઓ ફેલાવી રહ્યા છે.

જ્યાં સુધી આઇએઆરઆઈના ડિરેક્ટરના પદ પર ડો. ચેરુકુમલ્લી શ્રીનિવાસ રાવની જોડાવાની વાત છે, ત્યાં સુધી એવી માહિતી આપવામાં આવે છે કે તેઓ આઇએઆરઆઈના ડિરેક્ટર તરીકેની તેમની પસંદગી સમયે હૈદરાબાદની નેશનલ એકેડેમી ઓફ એગ્રિકલ્ચરલ રિસર્ચ મેનેજમેન્ટ (એનએએઆરએમ) ના ડિરેક્ટર તરીકે પહેલેથી જ ફરજ બજાવી રહ્યા હતા અને એવી જોગવાઈઓ છે જે ટૂર પરનો કર્મચારી સત્તાવાર ફરજ પર હોવાથી પ્રવાસ પર હોય ત્યારે કોઈ અધિકારીને રાહત આપવાની મંજૂરી આપે છે. દેખીતી રીતે જ, ડૉ. સી. શ્રીનિવાસ રાવે એનએએઆરએમના ડિરેક્ટર પદેથી ઔપચારિક રીતે મુક્ત થયા બાદ જ આઈએઆરઆઈના ડિરેક્ટરનો હવાલો સંભાળ્યો હતો અને આ કિસ્સામાં કોઈ પણ પ્રકારની પ્રક્રિયાગત વિસંગતતાઓ નથી, કારણ કે આ પ્રકારની મંજૂરીઓ નિયત ઓફિસ પ્રક્રિયાઓ અનુસાર ઈ-મેઈલ અને/અથવા ઈ-ઓફિસ મોડ દ્વારા આપી શકાય છે. આવી પ્રક્રિયાઓને “અચાનક” અને “અભૂતપૂર્વ” તરીકે ઓળખાવવી અયોગ્ય, બદનક્ષીકારક છે અને તે અફવા ફેલાવનાર તરફથી જાણકારીના અભાવને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

જેમ કે, તાત્કાલિક કિસ્સામાં તમામ તથ્યોને વિકૃત કરવામાં આવ્યા છે અને ખોટી રીતે નોંધવામાં આવ્યા છે જે જાહેર માફીની બાંહેધરી આપે છે કારણ કે કેટલાક તત્વોના વ્યક્તિગત હિતોની સેવા કરવા માટે દેખીતી રીતે સંગઠનની છબીને દૂષિત કરવાના વારંવાર પ્રયત્નો કરવામાં આવી રહ્યા છે.