(a). गेल्या पाच वर्षात आणि चालू वर्षात निर्यात केलेल्या सेंद्रिय अन्न उत्पादनांची एकूण रक्कम:
Sr. No. | Year | Quantity (MT) | Value (USD Million) |
1. | 2019-20 | 638998.42 | 689.10 |
2. | 2020-21 | 888179.68 | 1040.95 |
3. | 2021-22 | 460320.40 | 771.96 |
4. | 2022-23 | 312800.51 | 708.33 |
5. | 2023-24 | 261029.00 | 494.80 |
6. | 2024-25* | 263050.11 | 447.73 |
स्रोत: Tracenet वर राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रम (NPOP) अंतर्गत मान्यताप्राप्त प्रमाणन संस्थांद्वारे प्रदान केलेली माहिती
*दिनांक: 25.11.2024 पर्यंत झालेली निर्यात
(b) and (c). केंद्रीय अन्न प्रक्रिया उद्योग मंत्रालयाने सेंद्रिय उत्पादनांच्या उत्पादनासाठी उद्योगांना कोणत्याही विशिष्ट प्रोत्साहनपर निधीची तरतूद केलेली नाही.
मात्र केंद्रीय वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालयाच्या अंतर्गत कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (अपेडा) आपल्या सदस्य निर्यातदारांना सेंद्रिय अन्न उत्पदनांच्या निर्यातीसह खालील गोष्टींकरता अर्थ सहाय्य करते.
(i) निर्यात पायाभूत सुविधांचा विकास
(ii) गुणवत्ता विकास
(iii) बाजारपेठांचा विकास
याशिवाय अपेडा, राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रम (NPOP) देखील राबवत आहे. या कार्यक्रमाअंतर्गत प्रमाणन संस्थांची मान्यता, सेंद्रिय उत्पादनासाठी मानके, सेंद्रिय शेती आणि विपणन, इ. घटकांचा समावेश होतो. राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रमाअंतर्गत ऑपरेटर्सना त्यांच्या उत्पादन, प्रक्रिया आणि व्यापार अशा कार्यक्षेत्रानुसार प्रमाणित केले जाते. राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रमाअंतर्गत भारतातील प्रमाणित सेंद्रिय प्रक्रिया एककांची संख्या 1016 इतकी आहे.
सेंद्रिय प्रमाणित प्रक्रिया एककांची राज्यनिहाय संख्या खालील परिशिष्टात दिली आहे.
केंद्रीय अन्न प्रक्रिया उद्योग मंत्री नवनीत सिंह बिट्टू यांनी लोकसभेत एका लेखी उत्तरात ही माहिती दिली.
परिशिष्ट
लोकसभेत 28 नोव्हेंबर 2024 रोजी विचारलेल्या अतारांकित प्रश्न क्र. 635 च्या भाग (ब) आणि (क) च्या “सेंद्रिय उत्पादनांच्या निर्यातीबद्दल” उत्तरादाखल दिलेला संदर्भ
राष्ट्रीय सेंद्रिय उत्पादन कार्यक्रम (NPOP) अंतर्गत 21.11.2024 पर्यंत सेंद्रिय प्रमाणित प्रक्रिया एककांची राज्यनिहाय संख्या
S. No. | Name of State | No. of certified processing units |
1 | Karnataka | 127 |
2 | Gujarat | 122 |
3 | Maharashtra | 113 |
4 | Tamil Nadu | 88 |
5 | West Bengal | 83 |
6 | Rajasthan | 79 |
7 | Kerala | 59 |
8 | Uttar Pradesh | 50 |
9 | Madhya Pradesh | 50 |
10 | Haryana | 43 |
11 | Telangana | 37 |
12 | Uttarakhand | 34 |
13 | Andhra Pradesh | 25 |
14 | Punjab | 20 |
15 | New Delhi | 19 |
16 | Assam | 16 |
17 | Himachal Pradesh | 13 |
18 | Odisha | 8 |
19 | Chhattisgarh | 8 |
20 | Jammu & Kashmir | 4 |
21 | Goa | 4 |
22 | Sikkim | 3 |
23 | Arunachal Pradesh | 2 |
24 | Daman & Diu | 2 |
25 | Ladakh | 2 |
26 | Chandigarh | 1 |
27 | Jharkhand | 1 |
28 | Meghalaya | 1 |
29 | Pondicherry | 1 |
30 | Tripura | 1 |
Total | 1016 |