ઉત્તરાખંડ સ્થાપના દિવસ પર પીએમની ટિપ્પણીનો મૂળપાઠ

ઉત્તરાખંડનું સિલ્વર જ્યુબિલી વર્ષ આજથી જ શરૂ થઈ રહ્યું છે. એટલે કે આપણું ઉત્તરાખંડ 25માં વર્ષમાં પ્રવેશી રહ્યું છે. આપણે હવે ઉત્તરાખંડના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે આગામી 25 વર્ષની યાત્રા શરૂ કરવાની છે. આમાં એક સુખદ સંયોગ પણ છે. આ યાત્રા એવા સમયે થશે જ્યારે દેશ પણ 25 વર્ષના અમૃતકાળમાં છે. એટલે કે વિકસિત ભારત માટે વિકસિત ઉત્તરાખંડ, દેશ આ સમયગાળામાં આ સંકલ્પને પૂરો થતો જોશે. મને ખુશી છે કે તમે ઉત્તરાખંડના લોકો આગામી 25 વર્ષ માટે સંકલ્પો સાથે રાજ્યભરમાં વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી રહ્યા છો. આ કાર્યક્રમો દ્વારા ઉત્તરાખંડનું ગૌરવ ફેલાશે અને વિકસિત ઉત્તરાખંડનું લક્ષ્ય પણ રાજ્યના દરેક નાગરિક સુધી પહોંચશે. આ મહત્વપૂર્ણ અવસર અને આ મહત્વપૂર્ણ સંકલ્પ પર હું તમને બધાને મારી શુભેચ્છા પાઠવું છું. હજુ બે દિવસ પહેલા જ પ્રવાસી ઉત્તરાખંડ પરિષદનું પણ સફળતાપૂર્વક આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. મને વિશ્વાસ છે કે ઉત્તરાખંડના અમારા સ્થળાંતરિત રહેવાસીઓ રાજ્યની વિકાસ યાત્રામાં મોટી ભૂમિકા ભજવતા રહેશે.

મિત્રો,

ઉત્તરાખંડના લોકોએ તેમની આશાઓ અને આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવા માટે એક અલગ રાજ્ય માટે લાંબા સમય સુધી સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો. આ પ્રયાસો પૂરા થયા જ્યારે કેન્દ્રમાં આદરણીય અટલજીના નેતૃત્વમાં એનડીએની સરકાર બની અને ભાજપની આગેવાની હેઠળ સરકાર બની. મને ખુશી છે કે આપણે બધા એ સપનું જોઈ રહ્યા છીએ કે જેની સાથે ઉત્તરાખંડની રચના થઈ હતી. દેવભૂમિ ઉત્તરાખંડે હંમેશા અમને અને ભાજપને ઘણો પ્રેમ અને સ્નેહ આપ્યો છે. ભાજપા પણ દેવભૂમિની સેવાની ભાવના સાથે ઉત્તરાખંડના વિકાસમાં કોઈ કસર છોડી રહી નથી.

મિત્રો,

કેદારનાથ મંદિરના કપાટ થોડા દિવસો પહેલા જ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા હતા. થોડા વર્ષો પહેલા બાબા કેદારના દર્શન કરીને તેમના ચરણોમાં બેસીને મેં ખૂબ જ વિશ્વાસ સાથે કહ્યું હતું કે આ દાયકો ઉત્તરાખંડનો દાયકો હશે. વર્ષોથી ઉત્તરાખંડે મારી માન્યતા સાચી સાબિત કરી છે. આજે ઉત્તરાખંડ વિકાસના નવા રેકોર્ડ બનાવી રહ્યું છે. નવા રેકોર્ડ બનાવી રહ્યા છે. ગયા વર્ષના ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યાંક સૂચકાંકમાં ઉત્તરાખંડને પ્રથમ સ્થાન મળ્યું છે. રાજ્યને સ્ટાર્ટઅપ રેન્કિંગમાં બિઝનેસ કરવામાં સરળતા અને લીડર્સની શ્રેણીમાં મૂકવામાં આવ્યું છે. છેલ્લા દોઢથી બે વર્ષમાં ઉત્તરાખંડ રાજ્યના વિકાસ દરમાં 1.25 ગણો વધારો થયો છે. આ વર્ષે GST કલેક્શનમાં પણ 14 ટકાનો ઉછાળો આવ્યો છે. 2014માં ઉત્તરાખંડમાં માથાદીઠ આવક વાર્ષિક 1.25 લાખ રૂપિયા હતી. જે આજે બે લાખ સાઠ હજાર રૂપિયા થઈ ગયા છે. 2014 માં, ઉત્તરાખંડ રાજ્યનું કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન, એટલે કે રાજ્યની જીડીપી, લગભગ એક લાખ પચાસ હજાર કરોડ રૂપિયા હતી. હવે તે વધીને અંદાજે 3 લાખ પચાસ હજાર કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો છે. આ આંકડા દર્શાવે છે કે કેવી રીતે ઉત્તરાખંડમાં યુવાનો માટે નવી તકો ઊભી થઈ રહી છે, અહીં કેવી રીતે ઔદ્યોગિક પ્રગતિ થઈ રહી છે.

સરકારના પ્રયાસોને કારણે ઉત્તરાખંડના લોકો, ખાસ કરીને રાજ્યની અમારી માતાઓ, બહેનો અને દીકરીઓનું જીવન સરળ બની રહ્યું છે. 2014 પહેલા, ઉત્તરાખંડમાં 5% કરતા ઓછા ઘરોમાં નળનું પાણી હતું. આજે તે વધીને લગભગ 96% થી વધુ થઈ ગયું છે. લગભગ 100 ટકા તરફ આગળ વધી રહી છે. 2014 પહેલા ઉત્તરાખંડમાં 6000 કિલોમીટરના માત્ર 6000 કિલોમીટરના પીએમ ગ્રામ રસ્તાઓ બન્યા હતા. આજે આ રસ્તાઓની લંબાઈ વધીને 20,000 કિલોમીટરથી વધુ થઈ ગઈ છે. અને મને ખબર છે કે પહાડોમાં રસ્તા બનાવવાનું કામ કેટલું મુશ્કેલ છે અને તેની કેટલી મોટી જરૂર છે. ઉત્તરાખંડમાં લાખો શૌચાલયોનું નિર્માણ કરીને, દરેક ઘરમાં વીજળી પૂરી પાડીને, ઉજ્જવલા યોજના હેઠળ લાખો ગેસ જોડાણો આપીને, આયુષ્માન યોજના હેઠળ મફત સારવારની સુવિધા પૂરી પાડીને, અમારી સરકાર દરેક વર્ગ અને વયના લોકોના સાથી તરીકે કામ કરી રહી છે.

મિત્રો,

ડબલ એન્જિન સરકારનો અર્થ શું છે, તે ઉત્તરાખંડમાં પણ જોવા મળે છે. ઉત્તરાખંડને કેન્દ્ર તરફથી મળતી ગ્રાન્ટ આજે લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. ડબલ એન્જિન સરકાર હેઠળ ઉત્તરાખંડને એઈમ્સના સેટેલાઇટ સેન્ટરની ભેટ મળી છે. આ સમય દરમિયાન, દેશનું પ્રથમ ડ્રોન એપ્લિકેશન સંશોધન કેન્દ્ર દેહરાદૂનમાં ખોલવામાં આવ્યું હતું. ઉધમસિંહ નગરમાં સ્માર્ટ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ ટાઉનશીપ બનાવવાની યોજના છે. આજે ઉત્તરાખંડમાં કેન્દ્ર સરકારની રૂ. 2 લાખ કરોડની યોજનાઓ ચાલી રહી છે. કનેક્ટિવિટી સંબંધિત પ્રોજેક્ટ ઝડપી ગતિએ પૂર્ણ કરવામાં આવી રહ્યા છે. ઋષિકેશ કર્ણપ્રયાગ રેલ પ્રોજેક્ટ 2026 સુધીમાં પૂર્ણ થવાની તૈયારીમાં છે. ઉત્તરાખંડમાં 11 સ્ટેશનોને AMRUT સ્ટેશન તરીકે વિકસાવવામાં આવી રહ્યા છે. દેહરાદૂન-દિલ્હી એક્સપ્રેસ વે પૂરો થયા બાદ બંને શહેરો વચ્ચેનું અંતર અઢી કલાકમાં કાપવામાં આવશે. મતલબ કે એક રીતે ઉત્તરાખંડમાં વિકાસનો મહાયજ્ઞ ચાલી રહ્યો છે. જે આ દેવભૂમિનું ગૌરવ પણ વધારી રહ્યું છે. આનાથી પર્વતો પર સ્થળાંતર પર પણ રોક લાગી છે.

મિત્રો,

અમારી સરકાર વિકાસની સાથે વારસાને બચાવવામાં વ્યસ્ત છે. કેદારનાથ ધામનું ભવ્ય અને દિવ્ય પુનઃનિર્માણ દેવભૂમિની સંસ્કૃતિ મુજબ કરવામાં આવી રહ્યું છે. બદ્રીનાથ ધામમાં વિકાસ કાર્ય તેજ ગતિએ ચાલી રહ્યું છે. માનસ ખંડ મંદિર માલા મિશન હેઠળ પ્રથમ તબક્કામાં 16 પૌરાણિક મંદિર વિસ્તારોનો વિકાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. ચાર ધામ યાત્રાને તમામ હવામાન માર્ગ દ્વારા સુવિધા આપવામાં આવી છે. પર્વત રેન્જ પ્રોજેક્ટ હેઠળ અહીંના ધાર્મિક અને પ્રવાસન સ્થળોને રોપ-વે દ્વારા જોડવામાં આવી રહ્યા છે. મને યાદ છે જ્યારે હું માના ગામ ગયો હતો. મેં ત્યાં સરહદ પર મારા ભાઈ-બહેનોનો અપાર પ્રેમ જોયો હતો. માણા ગામથી જ વાઈબ્રન્ટ વિલેજ કાર્યક્રમની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. અમારી સરકાર સરહદે આવેલા ગામોને છેલ્લું ગામ નથી માનતી પરંતુ દેશનું પ્રથમ ગામ માને છે. આજે આ કાર્યક્રમ હેઠળ ઉત્તરાખંડમાં લગભગ 50 ગામોનો વિકાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

આવા પ્રયાસોનું પરિણામ એ છે કે ઉત્તરાખંડમાં પ્રવાસન સંબંધિત તકોને નવી ગતિ મળી રહી છે. અને પ્રવાસન વધારવું એટલે ઉત્તરાખંડના યુવાનો માટે વધુને વધુ રોજગાર. થોડાં અઠવાડિયાં પહેલાં જ એક અહેવાલ આવ્યો હતો કે આ વર્ષે લગભગ 6 કરોડ પ્રવાસીઓ અને શ્રદ્ધાળુઓ ઉત્તરાખંડ પહોંચ્યા છે. 2014 પહેલા ચાર ધામ યાત્રાળુઓની સંખ્યાનો રેકોર્ડ 24 લાખ હતો, જ્યારે ગયા વર્ષે 54 લાખથી વધુ શ્રદ્ધાળુઓએ ચાર ધામની મુલાકાત લીધી હતી. આનાથી હોટલથી લઈને હોમસ્ટે, ટેક્સીવાળાથી લઈને કાપડના વિક્રેતાઓને ઘણો ફાયદો થયો છે. પાછલા વર્ષોમાં 5000 થી વધુ હોમસ્ટેની નોંધણી કરવામાં આવી છે.

મિત્રો,

આજે ઉત્તરાખંડ એવા નિર્ણયો લઈ રહ્યું છે અને એવી નીતિઓ બનાવી રહ્યું છે જે દેશ માટે એક ઉદાહરણ બની રહ્યું છે. ઉત્તરાખંડે કાળજીપૂર્વક અભ્યાસ કર્યા બાદ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડનો અમલ કર્યો, જેને હું સેક્યુલર સિવિલ કોડ કહું છું. આજે સમગ્ર દેશ સમાન નાગરિક સંહિતાની ચર્ચા કરી રહ્યો છે અને તેની જરૂરિયાતનો અહેસાસ કરી રહ્યો છે. ઉત્તરાખંડ સરકારે રાજ્યના યુવાનોના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરવા માટે નકલ વિરોધી કાયદો લાગુ કર્યો. ઉત્તરાખંડમાં નકલ માફિયાઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. હવે રાજ્યમાં સંપૂર્ણ પારદર્શિતા સાથે અને સમયસર ભરતી થઈ રહી છે. આવા ઘણા કામો છે જેમાં ઉત્તરાખંડની સફળતા અન્ય રાજ્યો માટે ઉદાહરણ બની રહી છે.

મિત્રો,

આજે 9મી નવેમ્બર છે. નવનો અંક ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. તે શક્તિનું પ્રતીક છે. આજે હું તમને અને ઉત્તરાખંડ આવતા તીર્થયાત્રીઓ અને શ્રદ્ધાળુઓને એક નવી વિનંતી કરવા માંગુ છું. ઉત્તરાખંડના લોકો તરફથી પાંચ વિનંતીઓ અને પ્રવાસીઓ અને શ્રદ્ધાળુઓ તરફથી ચાર વિનંતીઓ.

મિત્રો,

તમારી બોલીઓ ખૂબ સમૃદ્ધ છે. ગઢવાલી, કુમાઉની, જૌનસારી જેવી બોલીઓની જાળવણી ખૂબ જ જરૂરી છે. મારી પ્રથમ વિનંતી છે કે ઉત્તરાખંડના લોકોએ તેમની ભાવિ પેઢીઓને આ બોલીઓ શીખવવી જોઈએ. આ બોલીઓ ઉત્તરાખંડની ઓળખને મજબૂત કરવા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. દેવભૂમિના લોકો પ્રકૃતિ અને પર્યાવરણના આવા મહાન પ્રેમી છે. આ આખો દેશ જાણે છે. ઉત્તરાખંડ ગૌરા દેવીની ભૂમિ છે અને અહીંની દરેક સ્ત્રી માતા નંદાનું સ્વરૂપ છે. તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે આપણે પ્રકૃતિનું રક્ષણ કરીએ. તેથી, મારી બીજી વિનંતી છે – એક પીડ મા નામ, દરેક વ્યક્તિએ આ આંદોલનને આગળ વધારવું જોઈએ. આજકાલ તમે જુઓ છો કે આ અભિયાન આખા દેશમાં તેજ ગતિએ ચાલી રહ્યું છે. ઉત્તરાખંડ આ દિશામાં જેટલી ઝડપથી કામ કરશે, તેટલું જ આપણે ક્લાઈમેટ ચેન્જના પડકાર સામે લડી શકીશું. ઉત્તરાખંડમાં નૌલો ધરોની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. આ મારી તમને ત્રીજી વિનંતી છે કે તમે બધા નદીઓ અને નાળાઓનું સંરક્ષણ કરો અને જળ સ્વચ્છતા વધારવાના અભિયાનોને વેગ આપો. મારી ચોથી વિનંતી છે – તમારા મૂળ સાથે જોડાયેલા રહો, નિયમિત તમારા ગામોની મુલાકાત લો અને નિવૃત્તિ પછી, તમારા ગામોની ચોક્કસ મુલાકાત લો. સંબંધોને ત્યાંથી મજબૂત રાખો. ઉત્તરાખંડના લોકોને મારી પાંચમી વિનંતી છે કે તમારા ગામના જૂના ઘરોને બચાવો, જેને તમે તિવારી ઘરો કહો છો. આ ઘરોને ભૂલશો નહીં. તેમને હોમસ્ટે બનાવીને, તમે તેમને તમારી આવક વધારવાનું સાધન બનાવી શકો છો.

મિત્રો,

ઉત્તરાખંડની મુલાકાતે આવતા પ્રવાસીઓની સંખ્યા દર વર્ષે વધી રહી છે. અને તેઓ દેશના ખૂણે ખૂણેથી અને વિદેશમાંથી આવે છે. હું આજે તમામ પ્રવાસીઓને ચાર વિનંતીઓ પણ કરીશ. પ્રથમ વિનંતી છે – જ્યારે પણ તમે હિમાલયની ગોદમાં પર્વતોની મુલાકાત લેવા જાઓ છો. સ્વચ્છતા સર્વોપરી રાખો. પ્રતિજ્ઞા સાથે જાઓ કે તમે સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ કરશો નહીં. બીજી વિનંતી છે – ત્યાં પણ લોકલ માટે વોકલના મંત્રો યાદ રાખો. તમારા પ્રવાસ ખર્ચના ઓછામાં ઓછા 5% સ્થાનિક લોકો દ્વારા ઉત્પાદિત ઉત્પાદનો ખરીદવામાં ખર્ચ કરો. ત્રીજી વિનંતી છે – જો તમે પર્વતો પર જાઓ છો, તો ત્યાંના ટ્રાફિક નિયમો પર ચોક્કસપણે ધ્યાન આપો. સાવચેત રહો, દરેક વ્યક્તિનું જીવન કિંમતી છે. મારી ચોથી વિનંતી છે – યાત્રા કરતા પહેલા ધાર્મિક સ્થળોના રીતિરિવાજો, નિયમો અને નિયમો વિશે ચોક્કસથી જાણી લો. ત્યાં સજાવટને ધ્યાનમાં રાખવાની ખાતરી કરો. આમાં તમને ઉત્તરાખંડના લોકો પાસેથી ઘણી મદદ મળી શકે છે. ઉત્તરાખંડના લોકોને મારી આ પાંચ વિનંતીઓ અને ઉત્તરાખંડમાં આવનારા લોકોને ચાર વિનંતીઓ દેવભૂમિના વિકાસમાં અને દેવભૂમિની ઓળખને મજબૂત કરવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવશે.

મિત્રો,

આપણે ઉત્તરાખંડને પ્રગતિના પંથે ઝડપી ગતિએ આગળ ધપાવવાનું છે. મને વિશ્વાસ છે કે આપણું ઉત્તરાખંડ રાષ્ટ્રના સંકલ્પોને પરિપૂર્ણ કરવામાં આટલું મહત્વનું યોગદાન આપતું રહેશે. હું ફરી એકવાર ઉત્તરાખંડ સ્થાપનાના રજત જયંતી વર્ષ માટે આપ સૌને ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છા પાઠવું છું. બાબા કેદાર તમારું જીવન સમૃદ્ધ બનાવે. તમારો ખૂબ ખૂબ આભાર.