ILOના ગવર્નિંગ બોડીના 352મા સત્રમાં ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળે ગરીબી નાબૂદી, રોજગાર અને સામાજિક સુરક્ષામાં ભારતના સકારાત્મક અનુભવ પર પ્રકાશ ફેંક્યો

ઈન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઈઝેશન (આઈએલઓ)ની 352મી ગવર્નિંગ બોડીની બેઠક 28 ઓક્ટોબરથી 7 નવેમ્બર 2024 દરમિયાન જિનીવા (સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ) ખાતે યોજાઈ રહી છે. પ્રથમં સપ્તાહ દરમિયાન ભારતના પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયના સચિવ શ્રીમતી સુમિતા ડાવરા કરી રહ્યા છે. આજે ચર્ચા દરમિયાન, સુશ્રી ડાવરાએ સર્વસમાવેશક આર્થિક નીતિઓના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડ્યો જે ગુણવત્તાયુક્ત નોકરીઓ પેદા કરે છે, સામાજિક સુરક્ષાને સમર્થન આપે છે અને લિંગ સમાનતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. સમાજના તમામ વર્ગો, ખાસ કરીને મહિલાઓ અને યુવાનો માટે યોગ્ય કામની તકો ઊભી કરવાના અમારા રાષ્ટ્રીય પ્રયાસો, જે નવેસરથી સામાજિક કરાર માટે ILOના આહવાન સાથે નજીકથી સંરેખિત છે, તેનો પુનરોચ્ચાર કરવામાં આવ્યો હતો.

શ્રીમતી ડાવરાએ આ સંદર્ભમાં ભારતના સકારાત્મક અનુભવ પર પ્રકાશ પાડ્યો અને ILO ગવર્નિંગ બોડીના સભ્યોને નીચે મુજબની માહિતી આપી:

• જીવન ધોરણ સુધારવા માટેની ભારતની પ્રતિબદ્ધતા ગરીબીના તમામ પરિમાણોને આવરી લેતી નોંધપાત્ર પહેલોમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે જેના કારણે બહુપરિમાણીય ગરીબી સૂચકાંક દ્વારા માપવામાં આવે છે જે છેલ્લા 9 વર્ષમાં 248 મિલિયન વ્યક્તિઓ બહુપરીમાણીય ગરીબીમાંથી બહાર નીકળી છે.
• કામચલાઉ અંદાજો મુજબ 2016-17 અને 2022-23 દરમિયાન સરકારી નીતિઓ, કૌશલ્ય કાર્યક્રમો અને આર્થિક વૃદ્ધિમાં આશરે 170 મિલિયન વ્યક્તિઓને આર્થિક પ્રવૃત્તિમાં ઉમેરવા સાથે તાજેતરના વર્ષોમાં નોંધપાત્ર રોજગાર વૃદ્ધિ દર્શાવવામાં આવી હતી. ભારતની આર્થિક ગતિ મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં સતત રોજગાર સર્જન દર્શાવે છે, તે રેખાંકિત કરવામાં આવ્યું હતું.
• આ ઉપરાંત, ભારતે તેના સામાજિક સુરક્ષા કવરેજને નોંધપાત્ર રીતે વિસ્તૃત કર્યું છે. આને તાજેતરના ILOના ફ્લેગશિપ વર્લ્ડ સોશિયલ પ્રોટેક્શન રિપોર્ટ 2024-26 દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી છે, જે ભારતમાં સામાજિક સુરક્ષા કવરેજના બમણા થવાનો નિર્દેશ કરે છે. આ ઉપરાંત, અમારી સૌથી મોટી સામાજીક સુરક્ષા યોજના, એટલે કે લક્ષિત જાહેર વિતરણ પ્રણાલી, રિપોર્ટમાં વિશેષ કવરેજના ભાગ રૂપે સારી રીતે કેપ્ચર કરવામાં આવી છે, જે વિશ્વની સૌથી મોટી કાયદેસર રીતે બંધનકર્તા સામાજિક સહાય યોજનાઓ પૈકીની એક છે જે લગભગ 800 મિલિયન લોકોને અન્ન સુરક્ષા પૂરી પાડે છે.
• વધુમાં, નાણાકીય સમાવેશની દ્રષ્ટિએ અને સંવેદનશીલ વસ્તી માટે નાણાકીય સેવાઓની પ્રાધાન્યતાના સંદર્ભમાં છેલ્લા એક દાયકામાં ભારતના નોંધપાત્ર પરિવર્તનને પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ રીતે સરકારે લાખો વ્યક્તિઓ અને પરિવારોને સશક્ત કર્યા છે, વધુ સમાવેશી અને સુરક્ષિત સમાજને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
• નિયામક મંડળને જાણ કરવામાં આવી કે પીએમ જન ધન યોજના જેવી સરકારી પહેલો બેંક વગરના લોકો માટે નાણાકીય અંતરને દૂર કરે છે, જ્યારે પીએમ જીવન જ્યોતિ યોજના અને પીએમ સુરક્ષા વીમા યોજના સસ્તું જીવન અને અકસ્માત વીમો ઓફર કરે છે.

30 ઑક્ટોબર 2024ના રોજ, ILO ગવર્નિંગ બૉડીમાં વધુ લોકશાહીકરણના પ્રસ્તાવ પર ચર્ચા દરમિયાન, ભારતે ILOની પ્રશંસા કરી હતી પરંતુ તે જ સમયે માત્ર ILO જ નહીં પરંતુ અન્ય UN સંસ્થાઓમાં પણ ગવર્નન્સમાં વ્યાપક સુધારા માટે સમર્થન વ્યક્ત કર્યું હતું.

આ અવસરે ભારતે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સંકલિત અભિગમ એ સુનિશ્ચિત કરશે કે યુએન સંસ્થાઓ વૈશ્વિક સ્તરે સામાજિક ન્યાય અને સતત અને સમાવિષ્ટ વિકાસને પ્રોત્સાહિત કરવાના સહિયારા વિઝનને પરિપૂર્ણ કરવા માટે વધુ સુમેળપૂર્વક કાર્ય કરે. આ મુદ્દે ભારતના હસ્તક્ષેપમાં ભારત સરકારના શ્રમ અને રોજગાર સચિવે કહ્યું કે, જનસંખ્યા અને કાર્યબળને ધ્યાનમાં રાખતા ભૌગોલિક વિવિધતા, ILOમાં વધુ ન્યાયી, વધુ ન્યાયી અને સંતુલિત ભૌગોલિક પ્રતિનિધિત્વ માટે માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો હોવા જોઈએ.